مضرات سیگار برای بدن

هیچ‌چیز به اندازه شنیدن داستان موفقیت دیگران نمی‌تواند به ما انگیزه بدهد. در این قسمت، با چند داستان واقعی و جالب از افرادی که توانسته‌اند سیگار را برای همیشه کنار بگذارند آشنا می‌شویم. شاید در حرف‌های آن‌ها خودتان را ببینید و ایمان بیاورید که شما هم می‌توانید. این داستان‌ها نشان می‌دهند که مهم نیست چند سال یا چند نخ در روز سیگاری بوده‌اید، همیشه امکان تغییر هست.

داستان ۱: بهنام – «نفس کم آوردم، فهمیدم وقتش شده که ترک کنم»

بهنام تشکر (بازیگر شناخته‌شده تئاتر و تلویزیون ایران) سال‌ها یک فرد سیگاری بود. خودش می‌گوید زمانی بود که روزی یک پاکت سیگار می‌کشید و فکر نمی‌کرد بتواند ترکش کند. اما اتفاقی در زندگی او جرقه تغییر را زد: “یک روز متوجه شدم در کارهای روزانه‌ام نفس کم می‌آورم؛ چند پله که بالا می‌رفتم یا کمی تند راه می‌رفتم، نفس‌نفس می‌زدم.” این هشدار بدنش را جدی گرفت. همانجا بود که تصمیم گرفت سیگار را برای همیشه کنار بگذارد. بهنام می‌گوید: “برای این کار برنامه‌ریزی از قبل تعیین‌شده‌ای نداشتم. یک روز با خودم گفتم همین حالا وقتش است.” او پاکت سیگارش را دور انداخت و از آن روز دیگر لب به سیگار نزد.

اوایل برایش آسان نبود. خودش اعتراف می‌کند که یکی دو ماه اول را با کج‌خلقی و اعصاب خرد سر کرد و به گفته خودش “اطرافیانم خیلی مرا تحمل کردند!” اما هر وقت خیلی کلافه می‌شد، به یاد همان نفس‌تنگی‌ها و البته پسر کوچکش می‌افتاد. “پسرم تازه به دنیا آمده بود. دلم نمی‌خواست او یک پدر بیمار یا کم‌رمق داشته باشد.” خانواده بهنام هم حسابی مشوقش بودند؛ همسرش اجازه نمی‌داد کسی در خانه آن‌ها سیگار بکشد تا او وسوسه نشود. بهنام بعد از ترک، روی تناسب اندام خود کار کرد، ورزش را شروع کرد و الان سال‌هاست که جزو بازیگران سرزنده و پرانرژی است. او می‌گوید: “۱۰ سال است که پاک هستم. حالا وقتی می‌بینم دوستی سیگار می‌کشد، با خودمانی‌ترین لحن ممکن به او می‌گویم: داداش، ترک کن که زندگی قشنگ‌تر میشه!” بهنام امروز از اینکه توانسته سیگار را شکست بدهد بسیار خوشحال است و به خودش افتخار می‌کند که با اراده قوی این عادت را پشت سر گذاشته است.

داستان ۲: گابریل – «ترس به دل راه نده؛ می‌تونی مثل کندن یک چسب زخم ترکش کنی»

گابریل گارسیا مارکز، نویسنده مشهور کلمبیایی و برنده جایزه نوبل ادبیات، سال‌ها فردی بشدت سیگاری بود؛ طوری که خود گفته در اوج اعتیادش روزی ۶۰ نخ (سه پاکت!) سیگار می‌کشید. برای او سیگار کشیدن مثل نفس کشیدن شده بود و اطرافیانش نگران سلامتی‌اش بودند. اما چه شد که این نویسنده بزرگ سیگار را برای همیشه کنار گذاشت؟ مارکز در خاطراتش داستان جالبی تعریف می‌کند: “در سال ۱۹۷۸ در یک مهمانی، با یک روانشناس صحبت می‌کردم. از او پرسیدم چرا ترک سیگار برایم این‌قدر سخت است؟ جوابی که داد تمام وجودم را لرزاند. گفت: «چون ترک سیگار برایت مثل این است که یکی از عزیزانت را بکشی.» این جمله مثل یک انفجار در ذهنم بود.” مارکز می‌گوید آن شب تا صبح به حرف آن روانشناس فکر کرد. فهمید که چقدر به سیگار دلبستگی احساسی پیدا کرده؛ انگار سیگار رفیق صمیمی یا عشق او شده بود که نمی‌توانست ترکش کند. اما همان آگاهی باعث شد تصمیم بگیرد این وابستگی بیمارگونه را تمام کند.

مارکز در یک مصاحبه دیگر گفته بود: “ترک سیگار برای من سخت‌ترین کار دنیا بود، اما شدنی است. فقط نباید از سختی‌اش بترسی. من از فردای آن مهمانی دیگر سیگار نکشیدم. هر وقت هوس می‌کردم، به خودم می‌گفتم این فقط یک خیال است، تو واقعا نیاز نداری.” او ترک سیگار را به “یک چسب زخم کندن” تشبیه کرد؛ یعنی باید یکباره و مصمم شروع کنی و درد کوتاهش را تحمل کنی تا تمام شود. مارکز موفق شد و پس از آن هرگز به سیگار لب نزد. او ده‌ها سال بیشتر زندگی کرد و آثار درخشانی خلق کرد. بسیاری می‌گویند یکی از دلایل عمر نسبتاً طولانی و ذهن خلاق او در سنین بالا این بود که بموقع سیگار را کنار گذاشت.

داستان ۳: سارا – «بعد از ۳۰ سال سیگار کشیدن، حالا ۵ ساله آزاد شده‌ام»

سارا 55 ساله یک مادر و مادربزرگ است. او داستان خود را در یک انجمن آنلاین ترک سیگار این‌طور تعریف کرد: “من اولین سیگارم را در ۱۵ سالگی روشن کردم. کم‌کم سیگار تبدیل به بهترین دوستم شد؛ در خوشحالی، ناراحتی، استرس – همیشه همراهم بود. تا چشم باز کردم دیدم ۳۰ سال گذشته و من روزی حدود ۲ بسته سیگار می‌کشم.” سارا دچار سرفه‌های شدید صبحگاهی بود، صدایش گرفته بود و مدام سرما می‌خورد. “نوه‌ام یک روز بهم گفت مامان‌بزرگ چرا اینقدر سرفه می‌کنی؟ همون موقع یه جرقه تو ذهنم خورد که این چه الگویی‌یه دارم بهش نشون می‌دم.” سارا تصمیمش را گرفت، اما اولین تلاشش برای ترک فاجعه بود: “فقط ۱۶ ساعت دوام آوردم و نصف شب پا شدم با عصبانیت یک نخ کشیدم.” او احساس یأس کرد ولی در انجمن‌های اینترنتی خواند که خیلی‌ها بار اول موفق نمی‌شوند. برای بار دوم، نزد پزشک رفت و از چسب نیکوتین و آدامس کمک گرفت. “این بار روز سوم و چهارم خیلی سخت بود اما از پسش براومدم. با خودم می‌گفتم اگه تسلیم نشی، هر روز آسون‌تر میشه.“

حالا ۵ سال از روزی که سارا سیگار را کنار گذاشت می‌گذرد. او می‌گوید: “باورم نمیشه من همون آدمم. الان هر صبح که بیدار میشم به‌جای سرفه، نفس عمیق می‌کشم و ممنونم. دندان‌هامو بلیچینگ کردم و دیگه از لبخند زدن خجالت نمی‌کشم. تازه فهمیدم غذاها چه مزه‌ای دارن! مهمتر از همه، نوه‌ام بهم افتخار می‌کنه و گفته دوست داره مثل من اراده داشته باشه.” سارا از پس‌انداز پول سیگار طی این ۵ سال توانست هر تابستان نوه‌اش را به سفر ببرد و یک بار هم یک گردنبند طلا به خودش جایزه داد. او خطاب به کسانی که هنوز درگیر سیگارند می‌گوید: “اگه من که ۳۰ سال دود تو ریه‌هام فرستادم تونستم ولش کنم، شما هم می‌تونید. فقط کافیه واقعا بخواید و کمک بگیرید. زندگی بدون سیگار قشنگ‌تره، به خدا قشنگ‌تره.“

این داستان‌ها تنها گوشه‌ای از دنیای بزرگ ترک سیگار هستند. شاید اطراف خودتان هم افرادی را بشناسید که زمانی سیگار می‌کشیدند و حالا سال‌هاست حتی به آن نزدیک هم نشده‌اند. از آن‌ها بپرسید چه تغییری را تجربه کرده‌اند. قطعاً خواهند گفت که از بهترین تصمیم‌های زندگی‌شان بوده است.

در پایان، بگذارید یک حقیقت ساده ولی انگیزشی را تکرار کنیم: هر سیگاری می‌تواند ترک کند، به شرط اینکه اراده کند و راه صحیح را در پیش بگیرد. حتی اگر صدبار هم شکست خورده باشید، دفعه صد و یکم می‌تواند موفقیت‌آمیز باشد. بدن و ذهن انسان قدرت سازگاری فوق‌العاده‌ای دارند. همان‌طور که یک روز سیگار کشیدن را یاد گرفتید، می‌توانید ترک کردن را هم یاد بگیرید. کافی است تصمیم بگیرید، از همین امروز یک قدم بردارید و کمک‌هایی که گفتیم را به کار ببندید.

به قول معروف، بهترین زمان برای کاشت یک درخت ۲۰ سال پیش بود، و بهترین زمان بعدی همین حالاست. اگر سیگاری هستید، بهترین زمان برای ترک شاید سال‌ها پیش بود، اما دومین بهترین زمان، همین الآن است. هر روز تعلل برابر است با از دست دادن لحظاتی از عمر باارزش شما و بازی با سلامتی‌تان. از همین حالا تصمیم بگیرید و شروع کنید. مطمئن باشید چند ماه بعد از تصمیم امروزتان، به خود آینده‌تان افتخار خواهید کرد که چنین گام بزرگی برداشت.

زندگی بدون سیگار ادامه دارد… و چه زندگی شیرین‌تری! بروید و این شیرینی را بچشید؛ شما لایقش هستید.